تولید علم و توسعه علمی به عنوان موتور محرکه توسعه همه جانبه و پایدار کشورها نقش عمده ای را ایفا می کند. امروزه تمامی کشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه برای حفظ یا ایجاد بنیان های توسعه یافتگی و ارتقاء قدرت رقابت خود با دیگر کشورها، علم و فناوری را به عنوان محور اصلی فعالیت های خود مورد توجه قرار می دهند و بودجه های کلانی را به فعالیت های تحقیقاتی اختصاص می دهند. بنابراین نقش تحقیقات علمی به منزله ساز و کار مؤثر و تعیین کننده در توسعه ملی را نمی توان کم اهمیت تلقی کرد، چرا که پژوهش دانش تولید می کند و کاربرد دانش در عمل، سبب توسعه می شود. مسئولیت توسعه تحقیقات و تولید دانش بر عهده دانشگاه ها می باشد که با توجه به امکانات، توانایی ها و تجارب علمی انتظار می رود که آن ها این رسالت را به بهترین نحو به انجام برسانند و نقش های متعدد خود را در پاسخگویی به مسئولیت های ماهوی و اجتماعی خویش ایفا کنند.
پژوهش، به معنای عام، بررسی یا کاوشی سخت کوشانه و به معنای خاص، تحقیق و تجربه‌ای جامع با هدف کشف واقعیت‌های نو و تفسیر درست این واقعیت‌ها، تجدید نظر در نتیجه‌گیری‌ها، نظریه‌ها و قوانین پذیرفته شده در پرتو واقعیت‌های کشف شده و به کارگیری عملی نتیجه‌گیری‌ها، نظریه‌ها و قوانین جدید است. در معنایی دیگر، پژوهش فرایند رسیدن به راه حل‌های قابل اطمینان از طریق گردآوری، تحلیل و تفسیرداده‌ها به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده و نظام‌منداست .
پژوهش یکی از اساسی‌ترین نیازها برای نیل به پیشرفت و توسعة همه جانبة یک کشور است و قدرت و استقلال هر کشوری بر پژوهش و تولید علم استوار است. بنابر این نوع و سطح فعالیتهای پژوهشی یکی از شاخص‌های اصلی توسعه و پیشرفت محسوب می‌شود. موفقیت در تمام فعالیتهای مربوط به توسعه از جمله صنایع، کشاورزی و خدمات به نحوی به گسترش فعالیتهای پژوهشی بستگی دارد. پژوهش یکی از محورهای مهمی است که ضامن پیشرفت و توسعة پایدار در هر کشور به شمار می‌آید. اگر پژوهشی صورت نگیرد، دانش بشری افزایش نخواهد یافت و دچار سکون و رکود خواهد شد. بدون انجام پژوهش، امور آموزشی نیز از پویایی و نشاط لازم برخوردار نخواهد بود. ازاین رو یکی از عوامل اساسی پیشرفت در کشورهای توسعه یافته، توجه خاص به امر پژوهش است. اصولاً پیشرفت و توسعه، ارتباط مستقیمی با تحقیقات علمی دارد و رشد و توسعة کشورهای پیشرفته در نتیجة سرمایه‌گذاری در بخش پژوهش است. حجم وسیع پژوهش‌های علمی در کشورهای توسعه یافتة صنعتی گویای این واقعیت است .
– پژوهش دانش نو می‌آفریند .
-پژوهش امکان کشف کاربرد تازة دانش کهن را فراهم می‌سازد .
- پژوهش به آموزش بهتر می‌انجامد، چرا که دانش نو و برنامه‌های آموزشی، مکمل یکدیگرند .
- پژوهش می‌تواند منبع درآمد باشد . پژوهشی که سرمایه‌ای برای انجام آن در نظر گرفته می‌شود یک منبع مالی است .
- پژوهش موجب حل مسأله‌ها و تضادهای جامعه می‌شود .
-پژوهش به بشر این توانایی را می‌دهد که بهتر با دنیای پیرامون خود رابطه برقرار کند و به اهدافش دست یابد .
-پژوهش موجب پیشرفت جامعه می‌شود.
نظارت بر حسن انجام کلیه امور پژوهشی و فناوری در واحد مربوطه
نظارت و همکاری در انجام بررسی های لازم و اتخاذ تصمیم در مورد فعالیتهای پژوهشی واحد مربوطه با هماهنگی واحد مرکزی
انجام مطالعات لازم در زمینه ارزشیابی فعالیتهای پژوهشی و ارزیابی عملکرد پژوهشی سالانه و ارائه نظرات واحد مرکزی
همکاری با معاونت آموزش و تحصیلات تکمیلی واحد مرکزی در ارائه خدمات علمی، فرهنگی و اجتماعی و برگزاری سمینارها در واحد مربوطه
تدوین برنامه های تامین و توسعه منابع انسانی و تدوین و ابلاغ برنامه ها و آیین نامه های لازم برای تامین، آموزش و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز حوزه پژوهش و فناوری در تعامل با دستگاه های اجرایی مربوطه
نظارت بر کلیه امور پژوهشی واحد مربوطه، کتابخانه ها و بانک های اطلاعاتی
نظارت بر نگهداری مناسب از کتب موجود در کتابخانه واحد مربوطه و فراهم آوردن امکانات لازم برای استفاده محققین و دانشجویان و طلاب از آنها
تهیه برنامه های پژوهشی واحد با هماهنگی واحد مرکزی و ارائه اهداف و تعیین اولویت های پژوهشی واحد
بررسی و ارزیابی فعالیتهای واحد مربوطه در چارچوب برنامه های رشد و توسعه دانشگاه در بخش آموزش
تامین تسهیلات لازم به منظور بهبود شرایط و رفع موانع تحقیق در واحد مربوطه
ارزیابی میزان توانمندی علمی و سنجش قابلیت فارغ التحصیلان واحد مربوطه برای کار در جامعه از طریق اجرای طرح های تحقیقاتی ویژه
مشارکت با بخش های دولتی و خصوصی شهرستان مربوطه در اجرای طرح های پژوهشی
برنامه ریزی برای فرصت های مطالعاتی و ارزشیابی طرح های خاتمه یافته در دانشگاه
مشارکت در امر انتخاب خرید کتب و سایر منابع مورد نیاز
کوشش در بکارگیری محقق و پژوهش گران در زمینه های مطالعاتی و تحقیقاتی در حوزه علوم دینی، اسلامی، اجتماعی و فرهنگی.
جمع آوری اطلاعات و مستندات لازم پیرامون ضوابط فعالیت های پژوهشی- تحقیقاتی در دانشگاه
برقراری ارتباط با بانک های اطلاعاتی موجود در زمینه های مورد نیاز امور پژوهشی دانشگاه
گردآوری، تمرکز و طبقه بندی اطلاعات به منظور ایجاد بانک اطلاعاتی
تنظیم و ارائه گزارش های لازم از مطالعات و تحقیقات صورت گرفته در واحد مربوطه
تلاش در جهت اجرای قوانین ، مقررات،آیین نامه ها و دستور العمل های مرتبط با امور پژوهشی- تحقیقاتی
ایجاد ارتباط و تعامل با کلیه ی مراکز پژوهشی فعال کشور در زمینه پژوهش های علوم دینی و اسلامی اجتماعی و فرهنگی.
فراهم آوردن زمینه های لازم برای انتشار نتایج پژوهش های صورت گرفته در حوزه ی فرهنگ و معارف اسلامی
تهیه، تنظیم و اجرای برنامه ها و طرحهای پژوهشی.
شرکت در جلسات، سمینارها و کارگروه های تخصصی مربوطه.